Một câu hỏi đang được nhiều doanh nghiệp Việt đặt ra: Liệu có cần thiết phải đầu tư xây dựng website khi Facebook đã có hàng triệu người dùng, YouTube đang là nơi tiếp cận khách hàng hiệu quả, và TikTok đang “viral” từng ngày? Con số không nói dối – hơn 70% doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam chỉ có mặt trên mạng xã hội mà không sở hữu website riêng. Nhưng đây có phải là quyết định đúng đắn?
Ảo Tưởng Sức Mạnh Của "Thuê Nhà"
Hãy tưởng tượng bạn đang kinh doanh tại một khu chợ đông đúc. Lượng người qua lại nhiều, bạn chỉ cần dựng sạp là có khách. Đó chính là mạng xã hội – một “khu chợ” khổng lồ với lưu lượng người dùng sẵn có. Tuy nhiên, có một điều nhiều người quên mất: bạn không sở hữu sạp hàng đó.
Năm 2023, hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam đã phải chứng kiến fanpage với hàng trăm nghìn followers bỗng nhiên bị khóa vô thời hạn vì vi phạm “chính sách cộng đồng” mà đôi khi họ không hiểu mình đã làm gì sai. Một thương hiệu thời trang ở TP.HCM mất 5 năm xây dựng fanpage 300.000 followers chỉ trong một đêm – không cảnh báo, không kháng cáo thành công. Cơ sở khách hàng, nội dung đã đăng, lịch sử tương tác – tất cả tiêu tan.
Website là “ngôi nhà” bạn sở hữu. Không ai có thể tự ý đóng cửa hay thay đổi luật chơi trong ngôi nhà của chính bạn.
Thuật Toán: Người Bạn Hay Kẻ Thù?
Điều ít người nhận ra là mạng xã hội không phải là đồng minh của doanh nghiệp – chúng là đối thủ cạnh tranh về thời gian và sự chú ý của người dùng. Facebook muốn người dùng ở lại Facebook càng lâu càng tốt, không phải là chuyển họ đến website của bạn.
Nghiên cứu gần đây cho thấy tỷ lệ tiếp cận tự nhiên (organic reach) trên Facebook đã giảm xuống còn dưới 5%. Điều này có nghĩa là trong 1000 người theo dõi fanpage của bạn, chỉ có khoảng 50 người thực sự nhìn thấy bài đăng mới nhất – trừ khi bạn trả tiền quảng cáo. Đây không phải là lỗi kỹ thuật, đó là mô hình kinh doanh của nền tảng.
Website với chiến lược SEO tốt lại hoạt động ngược lại. Một bài viết chất lượng có thể tiếp tục mang lại lượng truy cập ổn định trong nhiều năm mà không tốn thêm chi phí. Đó là sự khác biệt giữa “thuê” và “sở hữu” lưu lượng truy cập.
Câu Chuyện Về Tín Nhiệm
Một khảo sát thú vị từ GWI (Global Web Index) cho thấy 84% người tiêu dùng coi website chính thức là yếu tố quan trọng khi đánh giá độ tin cậy của một doanh nghiệp. Con số này tăng lên 92% khi nói về các giao dịch có giá trị cao.
Nghịch lý ở đây là: mạng xã hội giúp doanh nghiệp “gần gũi” với khách hàng, nhưng lại làm giảm “uy tín chuyên nghiệp”. Một startup công nghệ chỉ có fanpage Facebook khó có thể thuyết phục được nhà đầu tư hay đối tác doanh nghiệp lớn. Một phòng khám chỉ hoạt động trên Zalo sẽ khiến bệnh nhân nghi ngờ về tính hợp pháp.
Website không chỉ là nơi trưng bày sản phẩm – nó là tuyên bố về sự nghiêm túc và tầm nhìn dài hạn của doanh nghiệp.
Dữ Liệu: Tài Sản Vô Hình
Khi bạn xây dựng cộng đồng trên Facebook hay Instagram, bạn đang tạo ra giá trị – nhưng người sở hữu dữ liệu đó là Meta, không phải bạn. Bạn không biết chính xác ai đã mua hàng, họ đã xem những sản phẩm nào trước khi quyết định, hay họ rời đi ở bước nào trong hành trình mua sắm.
Website với công cụ phân tích như Google Analytics cho phép doanh nghiệp theo dõi từng bước di chuyển của khách hàng: họ đến từ đâu, quan tâm đến điều gì, dừng lại bao lâu, và tại sao họ không hoàn tất đơn hàng. Đây là những thông tin vô giá để tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng và tăng tỷ lệ chuyển đổi.
Hơn nữa, danh sách email thu thập được từ website là tài sản marketing mà doanh nghiệp hoàn toàn kiểm soát. Tỷ lệ chuyển đổi từ email marketing thường cao gấp 3-5 lần so với mạng xã hội, theo nghiên cứu của McKinsey.
Chiến Lược Đúng: Hub And Spoke
Cuối cùng không phải là “Chọn website hay mạng xã hội?” – câu hỏi đó sai từ đầu. Mô hình hiệu quả nhất là “Hub and Spoke” (trục và căm), trong đó website là trung tâm (hub) còn các mạng xã hội là các kênh phân phối (spoke).
Mạng xã hội xuất sắc trong việc tiếp cận, tương tác và xây dựng cộng đồng. Nhưng website là nơi chuyển đổi, lưu trữ kiến thức, và xây dựng giá trị lâu dài. Một chiến lược content marketing thông minh sẽ sử dụng Facebook để “câu” sự chú ý bằng video ngắn, Instagram để tạo cảm xúc qua hình ảnh, nhưng luôn hướng người dùng về website để tìm hiểu sâu hơn, đăng ký dùng thử, hay hoàn tất giao dịch.
Các thương hiệu thành công như Hasaki, Tiki, hay The Coffee House đều duy trì sự hiện diện mạnh mẽ trên mạng xã hội – nhưng trung tâm của hệ sinh thái kỹ thuật số của họ vẫn là website hoặc app riêng.
Nhìn Về Tương Lai
Trong 5 năm tới, với sự phát triển của AI và công nghệ tìm kiếm, vai trò của website sẽ càng quan trọng hơn. Các trợ lý AI như ChatGPT đang bắt đầu trích xuất thông tin trực tiếp từ website để trả lời người dùng. Doanh nghiệp không có website sẽ vắng bóng trong kỷ nguyên này.
Hơn nữa, khi người tiêu dùng ngày càng nhận thức được vấn đề riêng tư, họ bắt đầu giảm thời gian trên mạng xã hội và tìm kiếm các kênh giao tiếp trực tiếp hơn với thương hiệu. Website với tính năng chat trực tuyến, email newsletter, hay membership program sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh.
Kết Luận
Website doanh nghiệp trong thời đại mạng xã hội không phải là lựa chọn giữa “có” hay “không” – đó là sự khác biệt giữa “chuyên nghiệp” và “nghiệp dư”, giữa “chiến lược dài hạn” và “giải pháp tình thế”.
Mạng xã hội là công cụ tuyệt vời để tăng trưởng nhanh, nhưng website là nền tảng để phát triển bền vững. Doanh nghiệp có thể bắt đầu với mạng xã hội để test thị trường, nhưng nếu muốn xây dựng thương hiệu lâu dài, website không còn là câu hỏi “có cần thiết không” mà là “khi nào nên đầu tư”.
Trong thế giới kỹ thuật số, doanh nghiệp không có website giống như một người không có địa chỉ nhà. Bạn có thể sống nhờ nhà bạn bè một thời gian, nhưng cuối cùng, bạn vẫn cần một nơi thực sự thuộc về mình.